Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu w Toruniu
otwarcie wystawy: piątek, 27 marca 2015, godz. 19.00
wystawa czynna: 27.03–30.08.2015
Kunsthall Oslo i Stiftelsen Kunstnernes Hus, Oslo
otwarcie wystawy: sobota, 7 listopada 2015
wystawa czynna: 7.11.2015–17.01.2016
Kuratorzy: Dobrila Denegri i Pontus Kyander
DZIAŁAJ ALBO GIŃ! Gustav Metzger – Retrospektywa to przegląd siedmiu dekad działalności legendarnego artysty i aktywisty Gustava Metzgera. Prace artysty odzwierciedlają jego całkowite zaangażowanie w lewicową politykę i ekologię, a także reprezentują kreatywne i destrukcyjne siły oddziaływania zindustrializowanych społeczeństw XX i XXI wieku. Jest to największa dotychczasowa prezentacja twórczości Metzgera nie tylko w Polsce, ale i na świecie.
Gustav Metzger poprzez swoje pochodzenie związany jest z Polską, chociaż przez całe swoje życie nie przynależał oficjalnie do żadnego państwa. Urodził się w 1926 roku w Norymberdze w rodzinie polsko-żydowskiej, a następnie, w roku 1939, był ewakuowany do Londynu dzięki pomocy Refugee Children’s Movement (Kindertransport), podczas gdy większość jego bliskich padła ofiarą Holocaustu. Świadomość bycia pozbawionym rodziny, domu i kraju ojczystego sprawiła, że Metzger stał się artystą takim, jakiego znamy dzisiaj: zaangażowanym, radykalnym i bezkompromisowym w kwestii etyki w sztuce. Od początku będąc pod wpływem skrajnie lewicowych poglądów, jak również intelektualnych i artystycznych ruchów awangardowych początku XX wieku, stał się prekursorem i pionierem działań o charakterze uświadamiającym, skierowanych przeciwko przemocy politycznej, przeciwko destruktywnej sile kapitalistycznej chciwości, przeciwko komercjalizacji sztuki. Począwszy od lat 40. ubiegłego wieku aż do chwili obecnej tworzy prace i inicjuje artystyczne przewroty, dążąc do zwiększenia moralnej odpowiedzialności artystów, a zarazem walcząc przeciwko politycznej amnezji i utracie historycznej pamięci. Obecnie wypowiada się na temat dramatycznych zagrożeń związanych z wymieraniem gatunków oraz procesów zubożenia różnorodności kulturowej naszego świata.
Jak wskazuje hasło Działaj albo giń!, nadrzędnym celem twórczości artysty jest pobudzenie ludzi do działań w kwestiach dotyczących ich społecznego i politycznego otoczenia. Metzger czynił to osobiście w latach 60. poprzez swoje manifesty, akcje i demonstracje, znane jako „sztuka autodestrukcyjna” i „sztuka autokreatywna”, następnie w latach 70., poprzez nawoływanie do strajku przeciwko sztuce, a w latach 90. – poprzez wielkoformatowe prace w przestrzeni publicznej, potępiające ekologiczne klęski wieku postindustrialnego.
Prezentowana wystawa retrospektywna podejmuje wszystkie wątki twórczości Metzgera, łącząc je z „przed-artystycznym”, aktywistycznym okresem późnych lat 40., a także czasem, gdy formował się jeszcze jako artysta, działając w obszarze malarstwa, rysunku i rzeźby. Poprzez poszukiwania w różnych archiwach i prezentację oryginalnych dokumentów, rysunków, obrazów, wystawa rzuca nowe światło na tematy i metodologię, które ukształtowały twórczość Metzgera. Prezentowany jest na niej szeroki zakres dzieł artysty, obejmujący nie tylko sztukę autodestrukcyjną, która odbiła się szerokim echem także w szczytowych momentach popkultury – np. gdy legendarny lider zespołu The Who Pete Townshend roztrzaskał na scenie gitarę, ale także sztukę autokreatywną, stworzoną w laboratoriach naukowych przy eksperymentalnym użyciu ciekłych kryształów czy pierwszych komputerów.
Metzger był pionierem na wielu polach, ale przede wszystkim ze względu na swoje zaangażowanie w organizację DIAS – sympozjum „O destrukcji w sztuce” w 1965 roku, które to po raz pierwszy zgromadziło artystów – zwolenników ruchów radykalnych, takich jak akcjonizm wiedeński (Günter Brus, Otto Mühl, Hermann Nitsch) i Fluxus (z przedstawicielami takimi jak Wolf Vostell, Yoko Ono, Al Hansen), głoszących potrzebę krytycznej postawy wobec destrukcyjnego potencjału kapitalistycznego, przemysłowego i umaszynowionego świata. Tak samo jak we wcześniejszym okresie, Metzger pozostał równie radykalny w swojej późniejszej twórczości artystycznej, która zdobyła publiczne uznanie dopiero w połowie lat 90. W ostatnich dwóch dekadach powstały jedne z najbardziej monumentalnych instalacji artysty, takie jak „Fotografie historyczne”, „In Memoriam”, „Eichmann i Anioł” czy „MASS MEDIA”, które otworzyły twórczość Metzgera na równie dramatyczne tematy – m.in. brutalność nazizmu, bieżące eksploatowanie w mediach ludzkich tragedii czy klęski ekologiczne.
Wszystkie aspekty twórczości Metzgera nie tylko zostaną zaprezentowane w ramach wystaw w Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu oraz w Kunstnernes Hus i Kunsthall Oslo w Norwegii, ale także będą tematem dyskusji podczas seminarium / internetowego panelu „Destrukcja w sztuce / Wymieranie na świecie” w Toruniu (28–29.05.2015), w którym uczestniczyć będą znawcy twórczości artysty. Wystawie towarzyszyć będzie katalog z tekstami autorstwa Dobrili Denegri, Leanne Dmyterko, Hansa Ulricha Obrista, Pontusa Kyandera, Andrew Wilsona, jak również kilku innych artystów i kuratorów, z którymi Metzger blisko współpracował.
DZIAŁAJ ALBO GIŃ! Gustav Metzger – Retrospektywa jest zorganizowana przy wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Promowanie różnorodności kulturowej i artystycznej w ramach europejskiego dziedzictwa kulturowego”, współfinansowanego przez EEA Grants 2009–2014, a także pod patronatem Ambasady Norwegii w Warszawie i Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Projekt GUSTAV METZGER / RETROSPEKTYWA korzysta z dofinansowania w kwocie 528 tys. zł ze środków Programu „Promowanie różnorodności kulturowej i artystycznej w ramach europejskiego dziedzictwa kulturowego” w ramach funduszy EOG pochodzących z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii oraz środków krajowych. Celem projektu jest rozwój dialogu międzykulturowego oraz tożsamości europejskiej opartej na zrozumieniu różnorodności kulturowej.
ACT OR PERISH! GUSTAV METZGER – A RETROSPECTIVE
Exhibition opening: Friday, 27th March, 2015 at 7 pm
Centre of Contemporary Art, Torun
Exhibition opening: Friday, 27th March, 2015 at 7 pm
28.03–30.08.2015
European Night of Museums: 15th and 16th May, 2015
free entrance for special educational programs and workshops
Symposium: 28th and 29th May, 2015
Kunsthall Oslo and Stiftelsen Kunstnernes Hus, Oslo
Exhibition opening: Saturday, 7th November, 2015
8.11.2015–17.01.2016
Curated by: Dobrila Denegri and Pontus Kyander
Act or Perish. Gustav Metzger – a Retrospective is the first extensive overview of an artistic oeuvre considered as one of the most important in the 20th century, and spans the period from the late 1940s until today. It includes a systematic insight into Gustav Metzger’s early years of political activism and his formative years as an artist. Showing the influence of environmental and political engagement on his artistic radicalization, it includes documentary material from the artist’s newly rediscovered own archives.
Gustav Metzger was born in 1926 in Germany to a family of Polish-Jewish descent. He grew up in the shadow of increased Nazi propaganda and power display in his hometown of Nurenberg. Metzger was rescued in 1939 and taken to England by the buses of the Refugee Children Movement, while his parents and elder brother perished in the Holocaust.
A central role in Gustav Metzger’s art is held by his manifestos for Auto-Destructive art – the first was published in 1959. The exhibition sheds light on how this radical move evolved from his experiments and developments with painting. In particular, his ‘demonstrations’ with acid paintings, together with works on industrial materials, like mild steel and plastic, show a direct relationship to the manifestos for Auto-Destructive art.
Parallel to this and as a direct counterpoint, Gustav Metzger wrote a manifesto for Auto-Creative Art and worked on related projects, where he allowed autonomous processes to develop forms and movements beyond the artist’s control, and in close proximity to science and technology. The ever changing and moving color patterns spontaneously created in his Liquid Crystal Projections became popularized through the aesthetics of Psychedelic bands like Cream and Pink Floyd – in the same way as Gustav Metzger’s lectures on Auto Destructive Art inspired Pete Townsend and The Who to their trademark action of finishing concerts by demolishing their instruments on stage.
Inspired just as much by the strategies of early 20th century vanguard movements like Dadaists and Futurists as by political activism, Gustav Metzger was also involved in some of the emerging movements of the post-WW2 era. He was invited to the first Fluxus manifestation in Britain, the Festival of Misfits in 1964. Metzger also initiated the Destruction in Art Symposium (DIAS), a gathering of artists, gallerists and art activists in London in 1966.
In the 1990s, interest in Gustav Metzger’s work started to surge again. An extensive exhibition at Oxford MoMA in 1995 presented his older works, together with an entirely new body of works, called Historic Photographs. In these works Gustav Metzger used photographs from distinctive moments in 20th century history, representing violations of human dignity, political violence, and environmental abuse. These works are often, but not always, hidden, blocked or made unavailable in various ways to the viewer. Eichmann and the Angel (2005) is central among his late large-scale works, together with In Memoriam (2006), which is a tribute to Walter Benjamin. These works – where cardboard and newspapers have been used, show a strong continuity in the materials Gustav Metzger has used throughout his career; a raw,industrial aesthetic, a fascination with printed media, and an exploration of the tragedies of our time.
Act or Perish. Gustav Metzger – a Retrospective starts at the Centre of Contemporary Art in Torun (Poland) and will travel to Kunsthall Oslo and Kunstnernes Hus (Norway). Each venue will present distinctively different exhibitions, as CoCA Torun will provide a wide overview of Gustav Metzger’s career and works, while Kunsthall Oslo and Kunstnernes Hus will present deeper researched aspects of his works – his Auto Creative works, his works for public space and a much wider selection of documentary material.The exhibition tour will be accompanied by a book, containing contributions from the curators and experts on Gustav Metzger’s work, as well as a conference on the topics of artistic activism and extinction which will take place at CoCA Torun on 28–29.05.2015.
The Project entitled GUSTAV METZGER – THE RETROSPECTIVE is co-financed within the Programme „Promotion of Diversity in Culture and Arts within European Cultural Heritage” from the EEA Grants 2009-2014 and from Polish Ministry of Culture and National Heritage funds. The aim of the project is to increase cultural dialogue and foster European identity through understanding of cultural diversity.
Supportive (detail), 1966–2011, 7 Kodak SAV 2050 slide projectors with control units, rotating polarized filters, liquid crystals, Collection of Musee d’art contemporain, Lyon, © photo: Blaise Adilon, photo courtesy: MAC Lyon
Partnerzy instytucjonalni:
Patronat:
Główny organizator:
Tags: działaj albo giń, gustav metzger, retrospektywa, wystawa, wystawa csw
