piątek, 15 czerwca, piątek, godz. 17.00, Pokój z kuchnią, WSTĘP WOLNY

Pierwszy wykład z cyklu „Prawo a sztuka” dotyczyć będzie obrazy uczuć religijnych widzianych przez pryzmat najsłynniejszego „procesu przeciw artyście” w Polsce po roku 1989, czyli tzw. sprawy Nieznalskiej. Przypadek ten jest szczególnie interesujący w kontekście jej początkowego skazania i późniejszego uniewinnienia. Poruszone zostaną problemy teoretyczno-prawne dotyczące oceny przekazu wizualnego, które zostaną zestawione z teoriami komunikacji wizualnej, rozwijanej przez historię sztuki i nauki o kulturze. Ze sprawą Nieznalskiej porównany zostanie również ogólnonarodowy spór o dotowanie sztuki współczesnej z pieniędzy federalnych, jaki miał miejsce w Stanach Zjednoczonych w 1989 roku w kontekście 2 wystaw artystycznych: „Piss Christ” Andresa Serrano oraz retrospektywy Roberta Mapplethorpe’a. Akcent położony zostanie na uniwersalność prawideł tzw. skandalu artystycznego i rolę prasy w jego kształtowaniu.  Postawione zostanie pytanie o artystyczną świadomość odbiorcy sztuki i zweryfikowane podejście formalistyczne stosowane w postępowaniu sądowym. W tym celu przedstawione zostaną również przypadki orzekania o obrazie uczuć religijnych przez dzieło sztuki przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu.

Cykl wykładów „Prawo a sztuka” poświęcony jest prawnym aspektom sztuki współczesnej. Przedstawione zostaną przypadki, kiedy artyści zbliżają się swoimi działaniami do granicy zachowań zakazanych przez obowiązujące normy prawne, należące zarówno do polskiego systemu prawa, jak również aktów prawa międzynarodowego. Omawiane sytuacje będą dotyczyły naruszenia przez dzieła sztuki norm prawa karnego, takich jak obraza uczuć religijnych, czy zakazy dotyczące rozpowszechniania treści pornograficznych, naruszenie czyjegoś prawa do wizerunku ze zniesławieniem włącznie. Postawione zostaną również pytania o granicę pomiędzy różnymi formami twórczych zapożyczeń (cytat czy inspiracja, a plagiat), czy o funkcję rzeźby w przestrzeni publicznej.

Przedmiotem opisu będą w pierwszej kolejności przypadki wzbudzające na gruncie polskim największe kontrowersje w okresie pierwszych 20 lat polskiej demokracji (od roku 1989 do dziś), jak również wydarzenia zagraniczne, które mogą stanowić dla nich punkt odniesienia oraz przybliżać słuchaczom standardy europejskie w danym przypadku.
Podstawowym celem wykładu jest zatem przekazanie słuchaczom informacji na temat prawnych podstaw oceny powszechnie znanych sytuacji z życia artystycznego, ukazanie subtelnych różnic w pojmowaniu twórczości artystycznej przez środowiska artystyczne i prawnicze, a także skłonienie publiczności do wzięcia udziału w dyskusji kończącej każdorazowe spotkanie.

Na każdy wykład wstęp wolny!