Bill Viola: Visions of Time / Wizje czasu - Program 3

Prace prezentowane w ramach Programu Wideoprojekcji w sali kinowej Centrum Sztuki Współczesnej "Znaki czasu": Hatsu-Yume (First Dream), 1981 Dla Daiena Tanaki Kolor, dźwięk stereo; 56 min Wstęp za okazaniem biletu na wystawę w CSW. Jeden bilet upoważnia do obejrzenia filmów ze wszystkich czterech programów (w tym celu należy zachować bilet z wystawy). Kliknij i kup bilet Kurator: Marek Żydowicz Kiedy: 25.07–31.12.2025 Wernisaż: 24.07.2025 (czwartek), godz. 19.00

Bill Viola był jednym z pierwszych twórców sztuki współczesnej, którzy sięgnęli po techniki video, by używać ich jako narzędzia do kreacji artystycznych. Wypracował swój własny styl tworzenia instalacji komponowanych przy pomocy ruchomych obrazów, oparty na głębokich studiach filozoficznych i analizach dzieł dawnych mistrzów malarstwa (szczególnie XIII–XVII wieku).

Śledził i badał możliwości rozwijających się elektronicznych technik rejestracji obrazów i dźwięków oraz ich projekcji, aż do przełomu cyfrowego, co pozwoliło mu odkryć i ukazać widzom fizjologiczne i psychologiczne aspekty percepcji wzrokowej, wynikające z ludzkich emocji i na nie rzutujących. Podczas gdy większość twórców video-artu koncentrowała się głównie na konceptualnej stronie swych realizacji plastycznych, Bill Viola z niezwykłym pietyzmem dopracowywał estetyczny kształt swoich dzieł, aż z czasem stały się one kompozycjami więcej niż malarskimi, wprowadzającymi widza w zachwyt, a jednocześnie niepokojącymi, zaskakującymi efektami plastycznymi i skojarzeniami, jakie wywołują.

Jego obrazy, wyrastające ideowo z tego, co wspólne kulturom wschodu i zachodu, wywołują czasem dziwne poczucie déjà vu, czasem wprost nawiązują do znanych z historii malarstwa wątków ikonograficznych, lub są imponującymi zapisami metamorfoz ludzkich stanów fizycznych i psychicznych.

To „obrazy bez opowieści”, jak je sam określał Bill Viola. To ponadczasowe wizje. Nie ma w nich żadnej personalnej identyfikacji. Postaci i rzeczy rozpoznajemy na poziomie podstawowym, a mimo to sami dopowiadamy sobie ich historię, współtworzymy obraz dzięki emocjom, jakie on w nas wywołuje.

Według Billa Violi ma to związek z niedocenianą przez historyków sztuki ideą „czasu” – najistotniejszym, często nieuświadamianym jego zdaniem wyzwaniem artystycznym, z którym zmagali się mistrzowie malarstwa minionych wieków.

Bill Viola powiedział:

„W 30-minutowym filmie wideo mam do dyspozycji 54 000 klatek; dawni mistrzowie mieli tylko jedną. Jak najlepiej zrozumieć czas?
Jeśli chcesz pojąć, jak działa wzrok, zawiąż sobie oczy. Jeśli chcesz zrozumieć czas, przestań się ruszać. Masz tylko jedno spojrzenie. Oko otworzy się tylko raz, a cały świat – wszystko, co w danej chwili jest do opowiedzenia – musi znaleźć się w tym jednym mrugnięciu powieki”.

Tak wykreował dzieła, które są emanacją różnych form energii życiowej.

Bill Viola jest bez wątpienia najważniejszym w historii sztuki twórcą wideo-artu, kontynuatorem odkryć i osiągnięć malarskich Giotta, Rogiera van der Weydena, Roberta Campina, Hansa Memlinga, Gerarda Davida, Massaccia, Uccella, Vermeera, Velázqueza, Zurbarána, de Ribery, Goyi i innych mistrzów, których obrazy odzierał z treści, by stały się „imago” boskiego dzieła na ziemi. Poświęcił całe życie rozmyślaniom na temat narodzin, starzenia się, duchowości i śmierci człowieka.

Kurator: Marek Żydowicz Koordynatorki: Agnieszka Swoińska, Karolina Kowalska Produkcja wystawy: Wojciech Ruminski

Opisy prac, które można oglądać na wystawie:

CSW "Znaki Czasu"

Fundacja Tumult

Wystawa współorganizowana przez Centrum Sztuki Współczesnej "Znaki Czasu" i Fundację Tumult.

Działanie jest współfinansowane z Funduszy Europejskich. Partnerem głównym wydarzenia jest Kujawsko-Pomorskie i Fundusze Europejskie dla Kujaw i Pomorza .

Info: tel. 56 610 97 18, e-mail: kino.centrum@csw.torun.pl

 Drugi akt, reż. Quentin Dupieux, czarna komedia, Francja, 2024, napisy, 80'

Florence ma obsesję na punkcie Davida, ale David nie ma obsesji na punkcie Florence. Prosi więc kumpla, by zdjął z niego ciężar niechcianej miłości i uwiódł działającą mu na nerwy dziewczynę. Ten plan chcą wprowadzić w życie na spotkaniu z ojcem Florence, w obskurnej restauracji gdzieś przy autostradzie. Info: tel. 56 610 97 18, e-mail: kino.centrum@csw.torun.pl Kliknij i kup bilet https://www.youtube.com/watch?v=7aiYYA7o6_0

Follemente. W tym szaleństwie jest metoda, reż. Paolo Genovese, komedia, Włochy, 2025, napisy, 97'

Co kryje się w naszych myślach? Kto tak naprawdę mieszka w naszej głowie? Osoba szalona, romantyczna, namiętna, rozważna? A może w naszym umyśle panuje niezły tłok? O międzyludzkich relacjach oraz o tym, co w nas siedzi, w swoim nowym filmie opowiada twórca wielkiego hitu „Dobrze się kłamie w miłym towarzystwie” Paolo Genovese. Bohaterami filmu są Piero i Lara. Ich pierwsza randka wywołuje u obojga zrozumiały stres. Oboje chcieliby pokazać się z jak najlepszej strony i uniknąć wpadek, o które w zdenerwowaniu nie trudno, ale też i poznać myśli i wyczuć pragnienia drugiej osoby. Genovese, zaglądając głęboko w myśli swoich bohaterów, ukazuje ich lęki, niepewności i potrzeby. Odkrywa tajemnicze mechanizmy, które odpowiadają za nasze działania. Różne osobowości mają swój głos i swoje racje. Dyskutują, kłócą się, wzruszają, a każda z nich chce, aby to właśnie jej decyzja była ostateczna. A co w sytuacji, gdy żadna z nich nie ma racji? Film Paola Genovese, zrealizowany jest według jego pomysłu i scenariusza. W rolach głównych zagrały gwiazdy włoskiego kina: Pilar Fogliati, Edoardo Leo, Emanuela Fanelli, Maria Chiara Giannetta, Claudia Pandolfi, Vittoria Puccini, Marco Giallini, Maurizio Lastrico, Rocco Papaleo oraz Claudio Santamaria. Info: tel. 56 610 97 18, e-mail: kino.centrum@csw.torun.pl Kliknij i kup bilet https://www.youtube.com/watch?v=xJIE9LQA3ak

Słone lato, reż. Rebecca Lenkiewicz, dramat, Wielka Brytania, 2025, napisy, 93'

Życie Sofi, studentki antropologii, kręci się wokół opieki nad chorą matką. W nadziei na polepszenie jej stanu zdrowia i znalezienie skutecznej kuracji, dziewczyna zabiera ją do hiszpańskiej nadmorskiej miejscowości Almeria. Podczas gdy Rose odbywa leczenie w klinice enigmatycznego uzdrowiciela doktora Gomeza, Sofia spędza upalne letnie dni na poznawaniu mieszkańców miasteczka. Dotychczas podporządkowana opiece nad matką, zaczyna odkrywać własne pragnienia i nawiązuje relację z tajemniczą i wyzwoloną podróżniczką Ingrid. Info: tel. 56 610 97 18, e-mail: kino.centrum@csw.torun.pl Kliknij i kup bilet https://www.youtube.com/watch?v=91hOjHwpC0I

Prosta historia, reż. David Lynch, dramat obyczajowy, Francja, USA, Wielka Brytania, 1999, napisy, 112'

"Prosta historia" to oparta na autentyczny wydarzeniach historia Alvina Straighta, który postanawia rozliczyć się i pogodzić z przeszłością. By spotkać się ze swoim schorowanym bratem wyrusza małym ciągnikiem do kosiarki w kilkuset milową podróż przez całą Amerykę. Ten najmniej "Lynchowski" z filmów Davida Lyncha, ale wciąż dowód jego wszechstronności i maestrii, to liryczna podróż w głąb ludzkiej duszy, przypowieść o istnieniu i przemijaniu, a także wzruszający portret człowieka u schyłku życia. O swoim nietypowym filmie Lynch mówił następująco: Wiem, że ten film w niczym nie przypomina moich poprzednich. Ale ludzie w swoich wyborach często kierują się emocjami. Tak właśnie było ze mną. Scenariusz „Prostej historii” poruszył mnie do głębi. Zafrapował mnie zwłaszcza motyw przebaczenia. W roli głównej występuje Richard Farnsworth, który za swój występ otrzymał nominację do Oscara i Złotego Globu. Miał wówczas 78 lat i zmagał się z postępującą chorobą, co nadaje jego kreacji dodatkowej głębi i autentyczności. Film został uhonorowany Europejską Nagrodą Filmową dla najlepszego filmu spoza Europy. Autorem zdjęć jest Freddie Francis – współtwórca wizualnego stylu Człowieka słonia i Diuny, a za muzykę odpowiada stały współpracownik Lyncha, Angelo Badalamenti, którego subtelna, melancholijna ścieżka dźwiękowa doskonale oddaje ton opowieści. Producentką i montażystką filmu była Mary Sweeney, wieloletnia partnerka reżysera. Prosta historia to klasyczne kino drogi, zakorzenione w realiach amerykańskiej prowincji, ukazujące codzienność „zwykłych ludzi” w sposób pełen czułości i szacunku. To również film o przemijaniu i wewnętrznej odwadze – opowiedziany w sposób prosty, ale nie banalny. Film powraca na ekrany w odrestaurowanej wersji 4K Bilety w cenie 12 zł. Info: tel. 56 610 97 18, e-mail: kino.centrum@csw.torun.pl Kliknij i kup bilet https://www.youtube.com/watch?v=cMv3F2_IUBA