11 kwietnia – 28 września 2014

Artyści: 

Aderemi Adegbite, Manolis Anastasakos & Alexandros Vasmoulakis, Mirosław Bałka, Guy Ben-Ner, Joseph Beuys, Victor Ehikhamenor, Ninar Esber, Hans-Peter Feldmann, Edy Ferguson, Dor Guez, Chaja Hertog & Nir Nadler, Adelita Husni-Bey, Jannis Kounellis, Oliver Laric, Cristina Lucas, Maha Maamoun, Jumana Manna & Sille Storihle, Jasmina Metwaly, Gustav Metzger, Avi Mograbi, Anna Moreno, Ciprian Mureşan & Gianina Cărbunariu, Ima-Abasi Okon, Itamar Rose, Roee Rosen, Michal Rovner, Justyna Scheuring, Ruti Sela & Maayan Amir, Marinella Senatore, Katharina Sieverding, Łukasz Surowiec, Adrian Tranquilli, Zbyszko Trzeciakowski, Adejoke Tugbiyele, Mona Vatamanu & Florin Tudor, Andrzej Wasilewski, Wooloo, Zafos Xagoraris

Kuratorka: Dobrila Denegri

Kuratorzy programów filmowych: Antonia Alampi, Jude Anogwih, Sergio Edelsztein, Katerina Gregos

Aneks: program wystawienniczy Milczenie Marcela Duchampa jest przeceniane (kurator: Piotr Lisowski)

Platforma internetowa: http://arena.csw.torun.pl

Wideozapowiedź Areny:

W naszych czasach nie można „trzymać się z dala od polityki”. Te słowa George’a Orwella pozostają ciągle aktualne i prawdziwe, zwłaszcza w kontekście dwóch ostatnich dekad. Począwszy od obalenia muru berlińskiego, poprzez zamach na WorldTrade Center, aż po globalny kryzys finansowy, życie w skali całej planety staje się coraz bardziej podporządkowane wpływowi polityki. Sztuka zarówno prowadzi do tych przewrotów, jak i je dokumentuje. Szuka nowych dróg zmian społecznych, ale także tworzy przestrzeń refleksji i dyskusji. Dokładnie na tych przesłankach oparta jest Arena – projekt, który funkcjonować ma nie tylko jako wystawa, ale też dynamiczny program pokazów wideo – medium, które w sposób najbardziej masowy rozpowszechnia i kanalizuje dziś przekaz artystyczny. To również platforma wykładów, spotkań i dyskusji z udziałem międzynarodowych kuratorów oraz uczestniczących w projekcie artystów, a także gościnnych wykładowców z Polski.

Punktem wyjścia projektu wystawienniczego Arena jest twórczość i artystyczna sylwetka Josepha Beuysa. Będąc personifikacją artysty-demiurga, nauczyciela, aktywisty, jak również „pracownika socjalnego” – w najszerszym tego słowa znaczeniu – Beuys stanowi istotny punkt odniesienia, jest postacią, której dziedzictwo wciąż ma duże znaczenie, gdy podnoszone są kwestie politycznego i społecznego zaangażowania sztuki. Tytuł wystawy nawiązuje do pracy Arena (gdzie bym dotarł, gdybym był inteligentny!), która stanowi punkt zwrotny w jego działalności jako artysty i aktywisty. Prezentowana ona będzie jako reedycja materiałów dokumentacyjnych, którą znana niemiecka artystka i fotograficzka Katharina Sieverding stworzyła specjalnie na potrzeby tej ekspozycji. Wychodząc od Areny Beuysa i jej nieodłącznego (nie)dokumentacyjnego i niejednoznacznego charakteru, wystawa będzie się rozwijać poprzez swój dyskursywny i zmienny format, przedstawiając twórczość współczesnych artystów, którzy odnoszą się do kwestii miejsca sztuki (artysty) na szerszym społecznym i politycznym forum. W tym sensie Arena wyznacza tematyczną ramę, którą przyjmuje wystawa, będąc punktem wyjścia do postawienia następujących pytań: w jaki sposób sztuka funkcjonuje w warunkach społecznych i radzi sobie z aktualnymi politycznymi konfliktami oraz jak odzwierciedla momenty kryzysów. W powszechnym rozumieniu arena jest archetypem nawiązującym do spektakularnego wymiaru przemocy i teatralizacji konfliktu, pojęciem, które przeniesione do naszych czasów wywołuje refleksję na temat rzeczywistości hipermedialnej i sposobu, w jaki mass-media kreują / prezentują historię poprzez obrazy. Praca Hansa-Petera Feldmanna 9 / 11 Okładki – składająca się ze zbioru ponad stu stron tytułowych gazet z całego świata informujących o ataku na World Trade Center – może być więc postrzegana jako refleksja nad tym, w jaki sposób pewne obrazy natychmiastowo stają się ikonami, jak wpływają na nasze postrzeganie teraźniejszości i wydarzeń historycznych oraz jak je zmieniają. Jako uzupełnienie tego zagadnienia, praca MASS MEDIA: dziś i wczoraj Gustava Metzgera, bezpośrednio zaangażuje publiczność do działania, aby pobudzić refleksję na temat mediów i wpływu, jaki mają na nasze postrzeganie społeczeństwa.

Przyjmując formę „wystawy w wystawie”, w ramach przestrzeni zaprojektowanej specjalnie przez Uglycute, prezentowane będą cztery programy filmowe, których kuratorami są: Antonia Alampi (Włochy / Egipt), Jude Anogwih (Nigeria), Sergio Edelsztein (Izrael) i Katerina Gregos (Grecja / Belgia). Są one tematycznie powiązane z kwestią zaangażowania sztuki / poprzez sztukę oraz jej możliwościami radzenia sobie ze sprawami historii, pamięci, tożsamości, pojawiającymi się w momentach i miejscach, w których zderzają się ze sobą przekonania ideologiczne i religijne bądź interesy ekonomiczne i polityczne. Historia najnowsza naznaczona jest wieloma realnymi i symbolicznymi „punktami kolizji”, które – przywołując słowa Beuysa – zostawiają ranę w tkance ludzkości. Arena została powołana do tego, by badać, jak sztuka odnosi się do  delikatnej społecznej materii współczesnego świata wraz z całą jego złożonością i sprzecznościami. Jej celem jest przyjrzenie się sposobom, w jakie sztuka może otwierać kanały komunikacji / reprezentacji – alternatywnym w stosunku do tych, które znamy z mediów głównego nurtu – oraz jak może opowiadać o osobistym wymiarze wydarzeń, które naznaczone są historycznymi i kulturowymi rozłamami, jak również czy i jak zdolna jest uaktywniać nie tylko mechanizmy krytycznego myślenia i społecznej świadomości, ale także procesy sublimacji. W tym właśnie wymiarze, gdzie to, co indywidualne, zmienia się w uniwersalne, a to, co bieżące – w ponadczasowe, można postrzegać twórczość znanej izraelskiej artystki Michal Rovner, która zaprezentuje instalację wideo Pęknięcia w czasie, stworzoną specjalnie na tę okazję. Ten monumentalny cyfrowy fresk przywołuje obrazy związane z migracją, przemieszczaniem się, przymusowym wykorzenieniem, którymi zdaje się być przesiąknięta Historia w ogóle, jak i poszczególne historie różnych narodów. Jako pozostająca w związku z tą wizualnie wciągającą metaforą zbiorowej historii postrzegana może być również nowa praca słynnego polskiego artysty Mirosława Bałki – również przygotowana specjalnie na tę wystawę. Knocking to rzeźba / interwencja w przestrzeń, która koncentruje się na przestrzeni mentalnej, na wewnętrznym wymiarze jednostki (lub artysty) i na osobistej narracji, która może przenosić się w obszary bardziej uniwersalne.

Arena – jako wystawa o bardziej otwartym, performatywnym i dyskursywnym charakterze – stanowić będzie także platformę dla wykładów, pokazów filmowych, interwencji, dyskusji i bloga internetowego: http://arena.csw.torun.pl, jak również dla bardziej kameralnych wystaw, kuratorowanych przez Piotra Lisowskiego, będących indywidualnymi prezentacjami czwórki polskich artystów. Wychodząc od jednej ze znaczących prac Beuysa Milczenie Marcela Duchampa jest przeceniane, ta seria wystaw / interwencji / performansów mierzyć się będzie z kwestiami wykluczenia, diagnozy, manipulacji, radykalizmu, anarchii, relacji, przetrwania oraz wariantami ich obecności i zaangażowania w odniesieniu do prac Justyny Scheuring, Łukasza Surowca, Zbyszka Trzeciakowskiego i Andrzeja Wasilewskiego.

Programy filmowe:

Czworo znanych międzynarodowych kuratorów – Antonia Alampi, Jude Anogwih, Sergio Edelsztein i Katerina Gregos – wzięło udział w tworzeniu „wystawy w wystawie”: programu filmowego, oferującego wielopłaszczyznowy i kalejdoskopowy ogląd świata i jego najbardziej krytycznych punktów, ukazany za pośrednictwem szerokiej prezentacji prac wideo. Filmy te – zabawne i gorzkie, ale także przenikliwe i wzruszające – są jak polifonia głosów mówiących o dramatach naszych czasów.

/ Stój i patrz: prawdziwy świat, który obiecywali, nie jest tam – kuratorka: Antonia Alampi / artyści: Oliver Laric (Austria / Niemcy), Maha Maamoun (USA / Egipt), Jumana Manna (Palestyna / USA) & Sille Storihle (Norwegia), Jasmina Metwaly (Polska / Egipt), Ciprian Mureşan & Gianina Cărbunariu (Rumunia)

Program obejmuje twórczość artystów, którzy na różne sposoby, a także przyglądając się wielu sytuacjom czy kontekstom, odnoszą się lub rzucają wyzwanie całej maszynerii reprezentacji – jej użyciu i roli w obszarze społecznym i politycznym. Pokazywane prace niekoniecznie w sposób bezpośredni angażują się w wydarzenia polityczne jako takie, lecz stanowią refleksję nad tym, co zostawia po sobie zdarzenie, w co się ono zamienia lub do czego służy, gdy jest na nowo interpretowane i prezentowane w ramach różnych narracji i w nieskończonych wariantach.

/ Kontrast charakterów: narodowy wideo art – kurator: Jude Anogwih / artyści: Aderemi Adegbite, Victor Ehikhamenor, Ima-Abasi Okon, Adejoke Tugbiyele

Program filmowy prezentuje różnorodność prac wideo nigeryjskich artystów, którzy z różnych perspektyw przyglądają się aktualnym tematom i w sposób jasny mówią o złożoności życia na kontynencie i poza nim, zwłaszcza w odniesieniu do Nigerii. Podnoszą bardzo istotne kwestie i prowadzą rozważania na tematy, które definiują specyfikę, kierunki zmian i warunki świata określanego poprzez jego niestabilność i nieprzewidywalność, zdobywając i angażując szerszą publiczność w bardziej płodny wizualny dialog.

/ Wojny tożsamości w obiektywie artysty – kurator: Sergio Edelsztein / artyści: Guy Ben-Ner, Dor Guez, Avi Mograbi, Itamar Rose, Roee Rosen, Ruti Sela & Maayan Amir

Bardzo niejednorodne nowe społeczeństwo izraelskie stara się znaleźć dla siebie wspólne mianowniki. Duże rozbicie i różnorodność egzystencjalnych realiów poszczególnych grup społecznych zdają się jednak raczej pomnażać różnice, utrzymując stan ciągłego konfliktu i okopywania się na swoich pozycjach. W ciągu ostatniej dekady ta atmosfera konfliktu była badana przez izraelskich artystów wideo przez pryzmat wydarzeń takich jak wojny, demonstracje, poprzez dokumentacje codziennych zdarzeń na terenach okupowanych, ale także przy użyciu parodii lub fikcji. Prace prezentowane w ramach tego programu filmowego są dobrym odzwierciedleniem tej pełnej podziałów i konfliktów rzeczywistości, która w sposób wyraźny bardziej rozdziera izraelskie społeczeństwo niż czyni je jednorodnym.

/ Performatywny opór – kurator: Katerina Gregos / artyści: Manolis Anastasakos & Alexandros Vasmoulakis (Grecja), Ninar Esber (Liban / Francja), Edy Ferguson (USA), Chaja Hertog (Holandia) & Nir Nadler (Izrael), Cristina Lucas (Hiszpania), Anna Moreno (Hiszpania / Holandia), Marinella Senatore (Włochy), Wooloo (Dania / USA), Zafos Xagoraris (Grecja)

Opierając się na przekonaniu Beuysa, że sztuka nosi w sobie potencjał zmian społecznych, jego badaniach nad społeczną rolą artysty oraz zaangażowaniu, jakie wykazywał w sprawy polityczne, ekologiczne, ale też w sztukę performansu, program filmowy Performatywny opór zawiera wybór jednokanałowych prac wideo, w których artyści dokonują różnych performatywnych akcji i kreują sytuacje pęknięcia, stanowiące odpowiedź na istniejące obecnie różne sytuacje kryzysowe lub problemy polityczne i społeczne o charakterze kontestacyjnym.

Kalendarz wydarzeń*:

11.04.2014 / 19.00 – OTWARCIE wystaw: Arena / Łukasz Surowiec, Poczekalnia

11.04.2014 / 20.00 – WYKŁAD – Michal Rovner

24.04.2014 / 19.00 – WYKŁAD – Jerzy Kaczmarek

16.05.2014 / 19.00 – OTWARCIE wystawy Andrzeja Wasilewskiego, Les fleurs du mal

17.05.2014 / 18.00 – POKAZ FILMOWY / PANEL – Jude Anogwih, Ima-Abasi Okon

05.06.2014 / 18.00 – POKAZ FILMOWY / WYKŁAD – Antonia Alampi

13.06.2014 / 19.00 – OTWARCIE wystawy Zbyszka Trzeciakowskiego

13.06.2014 / 19:45 – POKAZ FILMOWY / WYKŁAD – Sergio Edelsztein

24.06.2014 / 19.00 – POKAZ FILMOWY / WYKŁAD – Mirosław Bałka

11.09.2014 / 19.00 – OTWARCIE wystawy Justyny Scheuring, Nie uczestniczę, ale kocham was

18.09.2014 / 18.00 – WYKŁAD – Stanisław Ruksza

* kalendarz może ulec zmianie i będzie uzupełniany o dodatkowe wydarzenia

Tags: arena, csw, csw toruń, wystawa csw