Kiedy: 7.10.2022 – 7.11.2022

LandSKaping 2015_2022
Szkody uboczne — odrodzenie
Collateral Damage — Rebirth

Kuratorzy: Noro Lacko, Krzysztof Białowicz
Instalacja: Marcel Benčík, Noro Lacko, Rastislav Sedlačík
Projekt graficzny: Marcel Benčík
Mapowanie: Samulel Chovanec

Zamierzeniem Rastislava Sedlačíka jest ukazanie poszerzonej strategii malarskiej, wymykającej się tradycyjnemu myśleniu o tym medium. Materiał wyjściowy do tego projektu powstawał na przestrzeni kilku lat i w większości składał się z niewielkich rysunków, kolaży i kserokopii, które posłużyły w dalszym etapie do stworzenia wielkoformatowych dzieł malarskich i asamblaży. Główne zamierzenie tych prac, to niekonwencjonalne zilustrowanie zmian, jakie zachodzą we współczesnym krajobrazie słowackim.

Na wystawę składają się cykle: FactoryLand, LandSKaping i Catcher Zone, które odnoszą się do malarstwa uzupełnionego rejestracją cyfrową. Prezentowany projekt w zamyśle opiera się się na pracach, które – wykonane środkami malarskimi – usiłowały wyjść poza granice tego medium. Miejsce realizacji (CSW Toruń) staje się nie tylko przestrzenią wystawienniczą, ale też alternatywnym laboratorium malarskim – polem artystycznego eksperymentu.

W ostatnich latach akcent w twórczości Rastislava Sedlačíka przesunął się od zapisu krajobrazu w warunkach plenerowych, w kierunku eksperymentu zapisującego proces zmian, jakie w nim współcześnie zachodzą. Dotyczy to takich zjawisk, jak niekontrolowana ingerencja mieszkańców w formę architektoniczną osiedli, domów jednorodzinnych, brak spójnej wizualnej koncepcji działań deweloperskich, schematy myślenia związane z wyobrażeniem tego, jak pejzaż powinien wyglądać, bazując na tradycji malarstwa pejzażowego.

Codziennie obserwujemy różne ruchy naruszające krajobraz, wynikające bądź z procesów społecznych, bądź z działań wywołanych przez naturę. Towarzyszy temu degradacja i odradzanie, zanikanie i pojawianie się. Obrazy (obiekty) Sedlačíka powstają często na obrzeżach miast, siedlisk ludzkich, gdzie architektura przylega do obszarów naturalnych, gdzie działalność ludzka wchodzi w zwarcie z przyrodą, wzajemne na siebie oddziaływając.

Obrazy – konstrukcje powstałe na bazie zapisów terenowych i notacji krajobrazowych Sedlačíka – pojawiają się na wystawie, nawiązując do formy diagramu powiązanego z tytułem ZA OBRAZEM. W prezentowanym projekcie widzimy rysunki, grafiki, prace hybrydowe, obiekty, instalacje site specific, prace malarskie powstałe w tradycyjny sposób lub na skutek poddawania się procesom występującym w naturze.

W twórczości Rastislava Sedlačíka na pierwszy plan zaczęło się wysuwać wizualne zderzenie tego, co planowane, z tym, co przypadkowe. Artysta określił to zjawisko jako „przypadkowy porządek”. Chodzi tutaj zarówno o to, co znajduje się na obrazie, jak i o to, z czego został on wykonany. Kompozycja przedstawiająca fasadę budynku mieszkalnego nocą, z nieregularną konstelacją rozświetlonych okien, może być postrzegana jako atrakcyjne wizualnie przedstawienie, będące zapowiedzią koncepcji Sedlačíka.

Stopniowo poszerzany zakres środków stosowanych przez Sedlačíka pozwolił mu zachowanie dystansu i coraz większą dowolność w zabawie ze sztuką, która stała się drogą ucieczki od zasad i ograniczeń narzucanych przez tradycyjne malarstwo. Ta nieoczywista wizja artystyczna została brutalnie zweryfikowana w marcu 2022 roku – przed artystą pojawiło się nieoczekiwane wyzwanie. W pożarze magazynu w Bratysławie uległ zniszczeniu prawie cały jego dorobek artystyczny ostatnich lat. Ta tragiczna sytuacja wygenerowała pomysł, żeby z tego, co ocalało, stworzyć nową wartość, nową koncepcję wystawy. Projekt ZA OBRAZEM stał się zatem, w sensie dosłownym, przeszukiwaniem gruzu i zgliszczy, ale też nawiązując do mitu o Feniksie – formą artystycznego odrodzenia.

Tags: malarstwo, Rastislav Sedlačík, wystawa