Pod względem malarskim Próba XXIII jest najbardziej surowym obrazem cyklu. Została pozbawiona, charakterystycznej dla innych Prób, gry fakturalno-chromatycznej, uzyskiwanej zamaszystymi, rytmicznymi pociągnięciami płaskiego pędzla. Gęsta farba, wysychając na szorstkim włosiu, zostawia urywane, ginące, równoległe ślady. Tworzy oszczędny, lecz wyrazisty modelunek, znaczy fakturę przedmiotów. Barwne bliki przebijające się na wierzchnią warstwę sygnalizują, iż zdyscyplinowane konstrukcyjnie obrazy Anny Drejas to wielowarstwowa, dynamiczna tkanka malarska, rozsadzana wewnętrzną energią. Pozy modelek i modeli, niekiedy zadziwiające figlarnością lub ekstremalne pod względem fizycznym, mogą być odczytywane jako metafora stanów duchowych i egzystencjalnych zmagań, ale przede wszystkim są wyrazem witalności i optymizmu.

Marta Ipczyńska

Zakup w ramach Narodowego Programu Kultury Znaki Czasu (2007)