Kiedy: 12.11.2017–7.01.2018
Wernisaż: 12 listopada 2017, godz. 17.00
Kurator: Marek Żydowicz
Producent: Fundacja Tumult

Wystawa zorganizowana we współpracy z Gagosian New York i Fundacją Sztuki Świata

Głęboko w lasach Becket w Massachusetts poczułem, że w końcu opuszcza mnie ciemność i doznałem ponownego zjednoczenia ze swą artystyczną naturą. To tam rozpoczął się dla mnie okres odnowy i intensywnej pracy twórczej.

— Gregory Crewdson

Festiwal Filmowy Camerimage i Centrum Sztuki Współczesnej „Znaki Czasu” w Toruniu, we współpracy z galerią Gagosian w Nowym Jorku mają przyjemność przedstawić zbiór nowych fotografii autorstwa Gregory’ego Crewdsona.

Twórczość fotograficzna amerykańskiego twórcy Gregory’ego Crewdsona zachwyca zarówno krytyków, jak i kolekcjonerów na całym świecie. Artysta czerpie pełnymi garściami z malarskiej i filmowej estetyki. Pieczołowicie przygotowane i szczegółowo opracowane kadry momentalnie zapadają w pamięć widza i stanowią klasę samą w sobie. Niektóre z wcześniejszych zdjęć fotografa poprzedzone były miesiącami planowania, a za ostateczny wygląd prac odpowiadała ekipa niejednokrotnie licząca nawet 40 osób. Skojarzenia z planem filmowym są w pełni uzasadnione. W ciągu 20 lat aktywności fotograficznej jego styl zdobył międzynarodowe uznanie. Najnowszy projekt, Cathedral of the Pines, jest jednak dużo bardziej kameralnym przedsięwzięciem.

Cathedral of the Pines, tak jak poprzednie serie – Twilight, Dream House i Beneath the Roses – przypomina nie tylko XIX-wieczne malarstwo amerykańskie i europejskie, ale i kinowe obrazy, które powstają pod wpływem miłości Crewdsona do starych filmów. Nazwa projektu nawiązuje do faktycznego miejsca, które odnalazł po tym, jak w 2011 roku, po rozwodzie, wyprowadził się z Nowego Jorku, by zamieszkać samemu w wiejskim miasteczku Becket w zachodnim Massachusetts, nieopodal domu rodzinnego. Tam właśnie natknął się na szlak „Cathedral of the Pines”, którego nazwa zainspirowała go do stworzenia nowego projektu.

Cykl Cathedral of the Pines (2013–2014) powstał podczas trzech sesji realizacyjnych w miejscowości Becket w Massachusetts oraz w jej okolicy. Na fotografiach, które nawiązują stylistycznie do dziewiętnastowiecznego malarstwa, Crewdson przedstawił postacie ludzkie pośród leśnej gęstwiny, w tym również na szlaku, od którego seria wzięła swoją nazwę. Zdjęcia zrealizowane we wnętrzach ukazują niejasne sytuacje i stanowią studium napięć pomiędzy sztuką i życiem, więzią i separacją, bliskością i izolacją. Cathedral of the Pines nawiązuje do malarstwa w dużo większym stopniu niż wcześniejsze dokonania artysty i zdaje się dotykać bardziej intymnych sfer, poruszając tematy odosobnienia i samotności. Jak zwykle jednak w przypadku prac Crewdsona nie ma jednego jasnego klucza do ich odczytania.

Cykl składa się z 31 cyfrowych odbitek pigmentowych o wymiarach 114 × 146 cm. Na zdjęciu Kobieta przy zlewie postać kobieca przerywa czynności domowe i zamyślona wpatruje się w okno. Furgonetka ukazuje nagą parę w skrzyni ładunkowej samochodu dostawczego – kobieta siedzi, mężczyzna leży odwrócony tyłem do widza. Crewdson umieszcza swych strapionych bohaterów w znajomym otoczeniu, ale ich zagadkowe zachowania, takie jak stanie bez ruchu w śniegu czy nago na brzegu rzeki, sugerują obecność ukrytych, wewnętrznych zmagań. Charakter owych zmagań oraz dalszy los anonimowych postaci Artysta pozostawia wyobraźni widza.

Od ponad 20 lat Crewdson realizuje swe tajemnicze fotograficzne wizje w domach i na ulicach małych amerykańskich miasteczek. Podczas pracy korzysta z pomocy ekipy i planuje sesje ze skrupulatnością godną reżysera filmowego, czego doskonałym przykładem są serie takie jak czarno-biały Hover (1996–1999), nocny cykl Twilight (1998–2002) oraz Beneath the Roses (2003–2008). Staranność Crewdsona w budowaniu wizualnego napięcia przywodzi na myśl słynnych poprzedników, jak choćby Diane Arbus, Alfreda Hitchcocka i Edwarda Hoppera. W Cathedral of the Pines motywy psychologiczne charakterystyczne dla twórczości Artysty przemieniają się w intymne alegorie.

Przed widownią toruńskiego Centrum Sztuki Współczesnej fotograficzny cykl miała okazję oglądać publiczność nowojorskiej galerii Gagosian, gdzie praca została znakomicie przyjęta. Do Torunia seria prac przyjedzie z Londynu, i będą to jedyne dwa miejsca w Europie, gdzie Cathedral of the Pines będzie można obejrzeć.

Wernisażowi wystawy w niedzielę 12 listopada będzie towarzyszyło spotkanie z Artystą.

Organizatorzy wystawy zaproszą widzów również na pokaz najnowszego filmu dokumentalnego o Artyście – Gregory Crewdson: There But Not There w reżyserii Juliane Hiam.

Gregory Crewdson urodził się w 1962 r. w nowojorskiej dzielnicy Brooklyn. Obecnie mieszka i pracuje w Nowym Jorku i Massachusetts. Dostępne publicznie zbiory jego prac można znaleźć w Metropolitan Museum of Art (Nowy Jork), Museum of Modern Art (Nowy Jork), Whitney Museum of American Art (Nowy Jork), Solomon R. Guggenheim Museum (Nowy Jork), Los Angeles County Museum of Art, San Francisco Museum of Modern Art, Art Institute of Chicago, Fotomuseum Winterthur oraz National Gallery of Victoria (Melbourne). Wśród niedawnych samodzielnych wystaw Artysty należy wymienić: Gregory Crewdson: 1985–2005, Kunstverein Hannover (2005 r.; gościła również w Kunstmuseen Krefeld, Fotomuseum Winterthur i Landesgalerie Linz); Gregory Crewdson: In a Lonely Place, C/O Berlin (2011 r.; gościła również w Kulturhuset w Sztokholmie, The Black Diamond w Kopenhadze, Stenersen Museum w Oslo, Centre for Contemporary Photography w Melbourne, Institute of Modern Art w Brisbane, City Gallery Wellington oraz Dunedin Art Gallery); Gregory Crewdson: Beneath the Roses, Museum of Image and Sound, São Paulo (2014); Gregory Crewdson: Fireflies, Wave Hill, Bronx, Nowy Jork (2014) oraz Gregory Crewdson: Dream House, San Diego Museum of Art (2015).

Tags: fotografia, wystawa