13 maja – 11 września 2011
artysta: Massimo Bartolini
kuratorka: Dobrila Denegri
Wystawa Massimo Bartoliniego Serce na dłoni inicjuje czteroletni cykl projektów „site – specific”, realizowanych dla Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu przez najbardziej interesujących i uznanych artystów na świecie.
Il cuore in mano (Serce na dłoni) to tytuł opowiadania Osvalda Licini’ego, napisanego w 1913 roku, na progu I Wojny Światowej. Licini uważany jest za jednego za najbardziej intrygujących włoskich artystów i pisarzy – kojarzony jest z takimi nurtami w sztuce jak futuryzm i surrealizm. Choć opowiadanie to powstało prawie sto lat temu, ze względu na swą dynamikę i narracyjną strukturę wciąż brzmi niezwykle współcześnie. Historia ta opowiada o człowieku, który chce podarować swoje serce, lecz jego hojny gest zostaje stanowczo odrzucony przez wszystkie osoby, do których się zwraca. Jest to poetycka metafora, która zachęca do refleksji nad wartością tego, co dajemy i samego aktu dawania, a przede wszystkim – skłania do namysłu nad wartością samego dzieła sztuki; je również można uważać za rodzaj podarunku lub zaproszenie do dzielenia z innymi najbardziej subtelnych myśli i emocji.
Historia ta, opowiedziana w języku polskim, będzie tłem projektu wystawy Massimo Bartoliniego. Kontrapunkt dla dramatycznej narracji stanowić będzie melodia tradycyjnej polskiej pieśni pt. Serce, niedawno zaaranżowanej przez Janusza Prusinowskiego, zagrana na specjalnych, ręcznie wykonanych organach. Słyszalny głos narratora określi zmiany i intensywność światła w przestrzeni, tworząc rodzaj performatywnego utworu, której głównym bohaterem będą niematerialne elementy: światło i dźwięk.
A zatem w centrum tego projektu, łączącego w oryginalny sposób elementy literatury, teatru, muzyki, poezji i sztuk wizualnych, znajduje się symbol serca, z całą plejadą niesionych przezeń znaczeń i konotacji. Ma on wywołać refleksje wokół wartości kultury i etyki w dzisiejszym społeczeństwie, zajmujące artystów od wieków, ale rozbrzmiewające silnym echem i dziś.
Mimo, że praca Bartoliniego oparta jest na tak ważnym i uniwersalnym symbolu jak serce – centrum każdego bytu, miejsce, w którym zaczyna się i kończy życie – koresponduje ona z jego artystycznym językiem: subtelnym, poetyckim i dyskretnym. Artysta znany jest z umiejętności interweniowania w przestrzeń wystawienniczą w bardzo niemonumentalny sposób, przez co udaje mu się zakwestionować konwencjonalne modele wystaw i zaangażować publiczność w szczególnego rodzaju zmysłowy dialog. Transformacje przestrzeni za pomocą światła, dźwięku lub ruchu stanowią wyzwanie dla percepcji i zwyczajowych wyobrażeń o wymiarach czasu i przestrzeni, implikując przy tym, że jednym z podstawowych zadań sztuki jest poszerzanie perspektyw i zmiana utrwalonych punktów widzenia.
Massimo Bartolini urodził się w Cecinie (Toskania) w 1962 r., gdzie nadal mieszka i pracuje. Jego kariera artystyczna rozpoczęła się w połowie lat 90-tych i od tego czasu wystawiał swoje prace w kraju i zagranicą w wielu ważnych instytucjach zajmujących się sztuką współczesną. Jego prace znajdują się w zbiorach muzeów i kolekcjach prywatnych na całym świecie. Liczne źródła inspiracji dla pracy Bartoliniego wywodzą się z teatru (Grotowski i Brook), literatury, poezji, ale też muzyki, filozofii, fizyki i szerokich badań nad naturalnymi zjawiskami.
Wernisaż wystawy odbędzie się 13. maja, jako część obchodów „Europejskiej Nocy Muzeów” (13-15 maja) – w ramach wernisażu odbędzie się także występ Janusza Prusinowskiego.
Współpraca: Włoski Instytut Kultury w Warszawie.