Artyści: Thomas Bayrle, Jan Berdyszak, Heinz Cibulka, Ireneusz Kopacz, Jerzy Kosałka, Piotr Kowalski, Agnieszka Kurant, Zbigniew Libera, Marzena Nowak, Jerzy Olek, Ewa Partum, Krystyna Piotrowska, Agnieszka Polska, Robert Rumas, Adolf Ryszka

Otwarcie: 24.10 (piątek), g. 18.00 / wstęp wolny!

Koncepcja wystawy: Natalia Cieślak & Dział Edukacji CSW

Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu regularnie prezentuje publiczności swoje zbiory. Po zeszłorocznych Mikroutopiach codzienności – monumentalnej wystawie, która analizowała toruńską kolekcję w kontekście współczesnych dyskursów artystycznych – przyszedł czas na pokaz bardziej kameralny. Punktem wyjścia Opowieści kosmikomicznych są przede wszystkim najnowsze nabytki, dokonane w roku 2014. Prezentację uzupełniają dzieła znane być może stałym bywalcom CSW z organizowanych tu wcześniej wystaw. Włączone one jednak zostały do zupełnie nowej narracji, która pozwala spojrzeć na nie z innej perspektywy.

Wystawa Opowieści kosmikomiczne – której tytuł zaczerpnięty został z jednej z książek Italo Calvino, włoskiego pisarza tworzącego w nurcie neorealizmu – zachęcić ma widzów do przeniesienia się w sferę wyobraźni i przestrzenie, które – jak wyspy fantomowe z map Agnieszki Kurant – są niczym innym jak wytworami fantazji. Wchodząc do sali na pierwszym piętrze budynku CSW przekracza się pewną granicę i wstępuje do świata, o którym Calvino pisał, że „jest magazynem potencjalnych możliwości, rozmaitych hipotez, zbiorem tego, czego nie było, nie ma i zapewne nie będzie, ale co by być mogło”. Podobnie jak twórczość literacka pisarza proponowała czytelnikowi eksplorację nieznanych światów, wystawa zachęcić ma widzów do uruchomienia wyobraźni, nadawania prezentowanym pracom osobistego wymiaru i tworzenia wokół nich indywidualnych opowieści. Meandrowanie między zebranymi tu dziełami pozwolić ma przede wszystkim na wędrówkę w labiryncie własnej wyobraźni, uświadomienie sobie jej ogromu, ale także zbadanie ograniczeń.
Wystawa ukazuje wielowątkowość kolekcji CSW, gromadząc prace operujące różnorodnymi językami artystycznej wypowiedzi. Koncepcja pokazu oparta jest na wykorzystaniu dynamicznych relacji, jakie między nimi zachodzą. Zestawione są one w taki sposób, by uwypuklać podobieństwo pojawiających się w nich motywów, mediów czy zastosowanych środków wyrazu, albo wręcz przeciwnie – kontrast ich formalnych własności. Mają jednak przede wszystkim pobudzać zmysły, emocje i intelekt. Obok „wyostrzających wzrok” prac Jerzego Olka i Jana Berdyszaka, których głównym bohaterem jest cień, na wystawie pojawiają się obiekty bardzo haptyczne, jak chociażby Włosy Krystyny Piotrowskiej, podkreślające „cielesny” wymiar przemijania. Intrygująca instalacja z pogranicza art & science zatytułowana Mesure à prendre autorstwa Piotra Kowalskiego również rozwija się w bezpośrednim kontakcie z widzem, bo jej uruchomienie odbywać się może tylko przy udziale człowieka. Zagadką do rozwikłania pozostaje natomiast źródło dźwięków natury, które wypełniają całą przestrzeń wystawy, oddziałując zarówno na słuch zwiedzających, jak i na ich emocje. Te ostatnie na ciężką próbę wystawią natomiast performansy klasyków tego gatunku – Hermanna Nitscha (uchwyconego w obiektywie Heinza Cibulki) oraz Ewy Partum.

Dodatkowy kontekst dla wystawy stworzy również gra, której głównymi bohaterami są prace z kolekcji CSW. Oprócz tej nastawionej przede wszystkim na rodziny ścieżki zwiedzania, towarzyszyć jej będzie szeroki program działań edukacyjnych skierowanych do różnorodnych grup odbiorców.

Dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.