Tardigrada botanica to ekologiczny projekt architektoniczny o znamionach utopii, zakładający stworzenie budowli-ogrodu botanicznego na terenie wysypiska śmieci we wsi Tumanek koło Wyszkowa (woj. mazowieckie). Wydzielające się tam biogazy mają służyć ogrzaniu tej kolosalnej budowli, tak, że nawet w zimie będzie można wewnątrz hodować rośliny tropikalne.

Organiczny podłużny kształt konstrukcji na planie elipsy inspirowany był formą widocznego jedynie pod mikroskopem niesporczaka (tardigrada). Niesporczaki to przezroczyste bezkręgowce, niezwykle odporne na różnorakie warunki w jakich przyszło im żyć. Ta ich niespotykana odporność jest w kontekście projektu metaforą niezwykłej siły wciąż odradzającego się na planecie życia. Ogród zaprojektowany przez Jarosława Kozakiewicza składa się z kilku tysięcy trójkątów pokrytych folią przepuszczającą wilgoć i powietrze.

Tardigrada botanica sumuje eksperymenty rzeźbiarskie i architektoniczne artysty, wpisując się zarówno w nurt bioarchitektury (projektującej architekturę naśladującą formy natury lub/i dbającą o wykorzystanie odnawialnych źródeł energii), jak i w ruch tzw. sustainable art, sztuki promującej zrównoważony rozwój (sustainability). Ten różnorodny stylistycznie prąd związany jest z terenami zdegradowanymi i walczy o nowe oblicze i tożsamość obszarów postkomunistycznych i postkolonialnych. W zamyśle twórcy zdegradowany obszar stałby się miejscem, które dzięki zastosowaniu nowatorskich rozwiązań generowałoby pozytywne zmiany – zarówno w zmaltretowanym „ciele” ziemi, jak i w psychice mieszkańców (…).

Anna Markowska

Dar od artysty (2009)