Kiedy: 10.10–16.11.2025
wernisaż: 10.10.2025 (piątek), godz. 18.00 / wstęp wolny
kuratorka: dr Katarzyna Gębarowska
Wystawa „Nieobecne dziedzictwa” przywraca pamięć o dwóch wybitnych fotografkach związanych z Toruniem – Lotte Jacobi (1896–1990) i Janinie Gardzielewskiej (1926–2012). Choć ich drogi artystyczne rozwijały się w zupełnie innych kontekstach historycznych i kulturowych, obie wypracowały wyjątkowy język wizualny, który znacząco wykraczał poza ramy tradycyjnej fotografii.
Jacobi, urodzona w Toruniu w rodzinie o bogatych tradycjach artystycznych, rozwinęła swoją twórczość w Berlinie i Nowym Jorku, w kręgu kosmopolitycznych środowisk artystycznych. Gardzielewska, która przybyła do Torunia jako dziecko, związała z miastem całe życie, ukazując jego atmosferę i pejzaż w sugestywnych obrazach fotograficznych.
Obie artystki, wywodzące się z rodzin fotograficznych, odrzuciły konwencje klasycznego atelier, kierując się ku poszukiwaniom eksperymentalnym. Jacobi tworzyła abstrakcyjne photogenics – fotogramy powstające bez użycia aparatu – zaś Gardzielewska podejmowała próby z kolażami. Łączyła je odwaga w przekraczaniu granic medium, a także pasja do portretowania ludzi kultury i teatru.
Na wystawie po raz pierwszy zostaną pokazane fotografie Jacobi z Torunia, odnalezione w archiwum Uniwersytetu w New Hampshire. Zestawione z pracami Gardzielewskiej, ukażą wspólne motywy – te same ulice i budynki miasta, widziane oczami artystek należących do różnych pokoleń.
Twórczość Jacobi była prezentowana w takich instytucjach jak MoMA czy International Center of Photography, a Gardzielewska zdobywała międzynarodowe nagrody i prestiżowe tytuły FIAP. Mimo to obie artystki spotkało zapomnienie – Jacobi w rodzinnym Toruniu, Gardzielewską w historii polskiej fotografii.
Ekspozycja w CSW w Toruniu ma na celu ponowne odkrycie ich dorobku: przywraca Gardzielewskiej należne miejsce w kanonie fotografii, a jednocześnie symbolicznie sprowadza Lotte Jacobi do miasta jej narodzin.
Wystawa w ramach 6. Konferencji Fast Forward: Women in Photography „Beyond The Canon: Exhibiting, Curating and Collecting Photography by Women” (10-12.10.2025)
kuratorka wystawy: dr Katarzyna Gębarowska
koordynacja wystawy z ramienia Fundacji Fotografistka: Martyna Kaczmarek
koordynacja wystawy z ramienia CSW: Natalia Cieślak
Projekt aranżacji przestrzeni: Magdalena Moskwa
Organizator wystawy: Fundacja Fotografistka
Partnerzy wystawy: Centrum Sztuki Współczesnej „Znaki Czasu” w Toruniu, Biblioteka Uniwersytecka Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Archiwum Państwowe w Toruniu, Muzeum Okręgowe w Toruniu, Vintage Photo Festival.
Tags: wystawa
